Warszawska Starówka to dla jednych przepiękny zespół architektoniczny, miejsce, którego nie można ominąć, zwiedzając Warszawę, inni podkreślają fakt, że została prawie całkowicie odbudowana po II wojnie światowej i nie chcą jej uznać za wizytówkę zabytkowej Warszawy. Ilu turystów, tyle opinii, ale przystańmy na chwilę i spróbujmy wcielić w życie projekt Barbakan Warszawa zwiedzanie!
Czym jest Barbakan?
Na samym początku zdefiniujmy, co określamy mianem barbakanu. Jest to średniowieczna, okrągła budowla ze strzelnicami wysunięta poza linię murów obronnych i połączona z bramą miejską osłoniętym przejściem. Typowy barbakan spełniał zatem funkcję obronną. Warszawski Barbakan nigdy jednak nie spełnił swojej roli.
Krótka historia Barbakanu
Warszawski Barbakan, projektu Jana Baptysty Wenecjanina, powstał około 1548 roku tuż przy Bramie Nowomiejskiej Starego Miasta. Po połączeniu go z Basztą Prochową i Bramą Nowomiejską powstała wjazdowo-obronna Brama Zakroczymska, z której można było prowadzić ostrzał przedpola, fosy i murów.
Barbakan w Warszawie to dwukondygnacyjna, półkolista basteja przejazdowa z renesansową attyką lub rzędem sterczyn osłaniających dach. Z obydwu stron znajdują się okrągłe baszty wsparte na moście. Najważniejszymi elementami Barbakanu, o których mało kto już pamięta, były: sucha fosa ze zwodzonym mostem, odrzwia i opuszczana krata. Ukośny wjazd i małe okienka na korytarzu to dodatkowe atuty obronne, pozwalające z jednej strony na ostrzał wroga, z drugiej strony utrudniające mu atak, kiedy znalazł się na wprost wejścia.
Ze względu na szybki rozwój artylerii, Barbakan był przeżytkiem już w momencie zakończenia budowy. Historycy podkreślają, że tylko raz uczestniczył w obronie Warszawy. 30 czerwca 1656 roku, a więc podczas potopu szwedzkiego, wojska polskie odbijały go z rąk Szwedów. W XVII wieku zapadła decyzja o częściowej rozbiórce fortecy. Miejsce wyburzonych partii murów zajęły kamienice. Budowle mieszkalne rozebrano na przełomie 1937 i 1938 z myślą o przywróceniu barbakanowi historycznego kształtu. Realizację tych planów przekreśliła wojna.
Odbudowa, czyli jak Barbakan zyskał swoją aktualną formę
Po II wojnie światowej, gdy Barbakan, podobnie jak reszta Starówki, uległ całkowitemu zniszczeniu, w Biurze Odbudowy Stolicy zapadła decyzja o rekonstrukcji, ale z powodu braku środków w projekcie nie uwzględniono kamienic znajdujących się niegdyś tuż przy murach miejskich. Prace pod kierownictwem Wacława Podlewskiego trwały w latach 1952-1954. Podstawę i punktem odniesienia dla rekonstrukcji dawnej zabudowy były ryciny z XVII wieku. Do odbudowy użyto gotyckiej cegły z Wrocławia i Nysy. Spacerując wzdłuż murów, możemy dojrzeć różnicę, stare cegły zostały umieszczone na dole, natomiast nowe, których jest zdecydowanie więcej, w górnych partiach murów.
Barbakan Warszawa zwiedzanie i informacje praktyczne
Muzeum Warszawy oferuje zwiedzanie części Barbakanu przy ulicy Nowomiejskiej. Fortecę i zlokalizowaną tu wystawę można odwiedzać od 1 maja do 30 września, od wtorku do niedzieli między godziną 10:00 a 19:00. Bilety w stosunkowo niskiej cenie, bo za jedyne 2 zł normalny i za 1 zł ulgowy, można nabyć na miejscu. Naprawdę warto! Zwiedzanie Barbakanu w Warszawie to ważna część poznawania dziejów stolicy. Barbakan mogą Państwo odwiedzić również podczas spaceru po Starym Mieście z naszym przewodnikiem.